قتلگاه گوهرشاد، نمادی از غیرت دینی

به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، علی نانکلی در روزنامه وطن امروز نوشت: امروز ۲۱ تیرماه سالروز کشتار بی‌رحمانه مردم مشهد در مسجد گوهرشاد به دست ایادی رضا شاه پهلوی است. تجمع مسجد گوهرشاد در اعتراض به قانون تغییر لباس و اقدامات ضداسلامی و غربی‌سازی حکومت رضا خان بود. در این یادداشت کوتاه بنا داریم مروری بر اتفاقات و وقایع آن روزهای تلخ داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قانون اتحاد شکل لباس اتباع ایرانی در داخله مملکت به تاریخ ۱۰ دی ۱۳۰۷ش در مجلس شورای ملی وقت تصویب شد. بر اساس این مصوبه، به جز برخی روحانیان، همه اتباع ذکور ایران در داخله مملکت مکلف بودند ملبس به لباس متحدالشکل شوند. دستور تغییر لباس و تبدیل «کلاه پهلوی» به «کلاه بین‌المللی» موسوم به «شاپو» به فتح‌الله پاکروان، استاندار خراسان ابلاغ شد. او نیز بدون کمترین تأملی، دستور رضاخان را به اجرا گذاشت و در این زمینه، دستورات اکیدی به شهربانی خراسان و دیگر ادارات و عوامل تابعه صادر کرد. 

علمای مشهد، جلساتی برای بحث و گفت‌وگو درباره این بخشنامه برگزار کردند. در یکی از این جلسات که در منزل سید یونس ابراهیمی تشکیل شده بود، پیشنهاد شد آیت‌الله سیدحسین قمی به تهران برود و با رضاخان درباره توقف اجرای بخشنامه یادشده و تغییر لباس مذاکره کند. وی هشتم یا نهم تیرماه به تهران آمد و پس از ورود به باغ سراج‌الملک، باغ توسط نیروهای دولتی به محاصره درآمد و تحت کنترل ماموران قرار گرفته و ممنوع‌الملاقات شد.

روحانیون مشهد در اطلاعیه‌هایی از مردم خواستند با اعتراض به سیاست مذهبی و اجتماعی رضاخان و محدودیتی که برای آیت‌الله قمی به‌وجود آورده، دست به اعتصاب و تحصن بزنند و در مسجد گوهرشاد گرد هم آیند. خود نیز تصمیم گرفتند در آن مسجد به مردم بپیوندند و هر روز، یکی از آنها درباره اوضاع جاری کشور برای مردم سخنرانی کند. مردم مشهد با پیگیری علت توقیف آیت‌الله قمی، آزادی وی را خواستار شدند. همچنین نامه‌ای به امضای ۱۵۰ نفر از روحانیون و متنفذین مشهد خطاب به رضاخان نوشته و در آن خواستار آزادی آیت‌الله قمی شدند اما مسؤول تلگراف‌خانه مشهد قبل از ارسال تلگراف، آن را به اطلاع فتح‌الله پاکروان رساند. استاندار خراسان هم بدون درنگ، دستور تعقیب تمام امضاکنندگان تلگراف را صادر کرد، از این‌رو، عده‌ای دستگیر و برخی نیز مجبور به ترک مشهد شدند. با این پیشامد، اوضاع مشهد بیش از پیش به وخامت گرایید. 

علامه محمدتقی بهلول، که تحت تعقیب بود و از شهری به شهر دیگر می‌رفت، از گرفتاری آیت‌الله قمی مطلع شده و چهارشنبه ۱۸ تیر به مشهد رسید و به حرم رضوی رفت ولی ماموران انتظامی ساعاتی پس از ورودش به حرم او را دستگیر کرده و در یکی از اتاق‌های صحن کهنه بازداشت کردند. ساعاتی پس از بازداشت شیخ محمدتقی بهلول، مردم بتدریج از این امر آگاه شدند و در مقابل محل توقیف او تجمع کرده و او را آزاد کردند.

شیخ محمدتقی بهلول می‌گوید: «من قصد ایجاد وحشت در هیات حاکمه را داشتم و این برنامه‌ای بود که در تهران و سایر شهر‌ها اجرا کرده بودم و در موارد مختلف دولت مجبور به عقب‌نشینی شده بود». او همچنین خاطرنشان می‌کند: «در مشهد هم می‌خواستم چنین بشود ولی نشد، وقتی این منظره پیش آمد و رئیس شهربانی و پلیس‌ها را زدند، من گیج شده بودم و نمی‌دانستم چه باید بکنم... در تمام محوطه مسجد و صحن‌ها صدای مرگ بر شاه و لعنت بر شاه و مرده‌باد شاه و زنده‌باد اسلام، لعنت بر بهایی و لعنت بر دشمن علما، بلند بود». وی در ادامه می‌گوید با این اتفاقات، دیگر کوتاه آمدن معنا نداشت و ممکن هم نبود؛ از این‌رو، در یک سخنرانی به مردم گفتم: «کاری که نباید می‌شد، شد و ما نباید نرمی نشان دهیم، باید پایمردی کرده و مقاومت کنیم تا حاج آقا حسین قمی را از زندان آزاد کرده و احکام اسلام را جاری کنیم». 

بر اساس گزارش نظمیه مشهد، تعداد مردم گردآمده در مسجد گوهرشاد هر لحظه در حال افزایش بود و شنبه کسبه را وادار به تعطیلی مغازه‌های‌شان کردند. شنبه عده‌ای نیز از روستاهای اطراف به مردم متحصن پیوستند و مسجد گوهرشاد و صحن‌ها مملو از جمعیت شد و سخنرانان در موضوعات مختلف، بویژه درباره آیت‌الله قمی، تغییر لباس و رفع حجاب برای مردم صحبت می‌کردند. از سوی دیگر نیز قشون شرق به فرماندهی سرلشکر ایرج مطبوعی، شهربانی و آگاهی نیروهای خود را برای سرکوب مردم هماهنگ می‌کردند. 

پس از فرا رسیدن نیمه‌های شب و عدم پراکنده شدن مردم، تمام در‌ها و راه‌های ورود و خروج به مسجد گوهرشاد و حرم بسته شد. در این حال، مردم با کلنگ شروع به شکستن در‌ها و اقدام به خروج از آن کردند. در این لحظه بود که دستور شلیک و کشتار مردم صادر شد و مردم بی‌دفاع و بدون سلاح، در درون و بیرون مسجد، آماج گلوله نظامیان قرار گرفتند. در عرض چند ساعت، کشتار بی‌رحمانه و عظیمی صورت گرفت و داخل و بیرون مسجد از اجساد کشته‌شدگان و زخمی‌ها پر شد و آسیب‌هایی نیز به مسجد وارد شد و حرمت حرم رضوی نیز شکسته شد. قبل از دمیدن سپیده روز یکشنبه ۲۲ تیر ۱۳۱۴ش مقاومت متحصنان و معترضان شکسته شد و قیام مسجد گوهرشاد سرکوب شد. بسیاری از کشته‌شدگان و حتی برخی مجروحان را در گودالی که به همین منظور کنده بودند، انداختند. مرور این وقایع دردناک و در عین حال حماسی باعث تنبه و بیداری ما در دفاع از ارزش‌های دینی می‌شود.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: واقعه گوهرشاد حکومت پهلوی مسجد گوهرشاد آیت الله قمی تغییر لباس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۶۶۹۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جامعه ما با شبیخون فرهنگی دشمن روبروست/پاسدار و نگهبان مساجد، علما و طلاب هستند

به گزارش خبرنگار حوزه استان های خبرگزاری تقریب، ماموستا ملاقادر قادری امروز در مراسم افتتاح مسجد روستای «مزیدی» شهرستان پاوه در سخنانی اظهار داشت: خدمت تمامی حاضرین در این مسجد زیبا عرض خیرمقدم دارم و بسیار خوشحالم که امروز خانه‌ای دیگر از بیوت پروردگار را افتتاح نمودیم.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: امروز ما مهمان خداوند متعال هستیم ولی بانی مراسم مردم عزیز روستای مزیدی هستند. به آنها تبریک می‌گوییم که خانه‌ای به این زیبایی برای قیامت خود ساخته‌اند خداوند از آنان قبول فرماید.
 
وی ادامه داد: آفرین بر مردم باغیرت مزیدی که با جمعیت کم و همت زیاد این بنای محکم را ساخته‌اند و تشکر و سپاس از تمامی خیرینی که با این عزیزان همراهی کرده و این خانۀ مبارک الهی را ساخته‌اند.
 
ماموستا قادری در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: خداوند متعال در آیۀ ۱۶۴ سوره مبارکه آل‌عمران می‌فرماید: «لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَى الْمُؤمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَ إِن كَانُواْ مِن قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُّبِينٍ» من بر شما منت می‌گذارم به خاطر اینکه رسولی دلسوز، پیامبری مدیر و پیام‌رسانی شجاع برایتان فرستاده‌ام تا شمارا تعلیم داده و تزکیه و تربیت نموده و چگونه زیستن را به شما بیاموزد و شمارا از گمراهی و ضلالت برهاند.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: در یک جمله بعثت رسول‌الله (ص) بهترین نعمتی است که خداوند به ما هدیه کرده است. علت مهم بودن بعثت به این دلیل است چون دنیا قبل از بعثت مملو از جهل و خرافات و تجاوز به حقوق بشر بود. مثلاً در سعودی دختران زنده‌به‌گور می‌شدند و در ایران با محارم ازدواج می‌شد و در روم دولت متمدن آن عصر، به حقوق حیوانات بیشتر از حقوق انسان‌ها توجه می‌کردند و در شبه‌جزیرۀ عربستان قبل از بعثت تنها ۴ نفر باسواد زندگی می‌کردند، بعثت در کلیۀ ابعاد زندگی افراد جامعه تغییر ایجاد کرد لذا باید قدردان این نعمت و شاکر پروردگار باشیم.
 
ماموستا قادری عنوان داشت: عرض کردم بعثت رسول‌الله (ص) در شبه‌جزیرۀ عربستان در همۀ شئون زندگی مردم سبب تغییرات شد و در مدرسۀ رسول‌الله (ص) در مدینۀ منوره کسانی فارغ‌التحصیل شدند که اسلام را به اسپانیا و جنوب چین و روم و استانبول رساندند و در اکثر دنیای معمورۀ آن زمان ندای لا اله الا الله و محمد رسول‌الله و الله‌اکبر طنین‌انداز شد.
 
وی افزود: خداوند متعال در مقابل این جهد و جهاد و ایثار حضرت خاتم به امتش و به اهل لا اله الا الله و محمد رسول‌الله (ص) می‌فرماید: من و فرشتگانم به این شخص والامقام درود می‌فرستیم «إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ» پس شما هم از او تجلیل کنید «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا».
 
 امام جمعه شهرستان پاوه گفت: اولین کار پیامبر بزرگوار ما (ص) بعد از هجرت احداث مسجد بود و به ‌محض ورود به مدینۀ منوره اول مسجد قبا را بنا کرد و سپس مسجدی به نام مسجد جمعه و آنگاه مسجدالنبی را ساخت که این مکان مبارک بعد از مسجدالحرام و مسجدالأقصی سومین مسجد مسلمانان شد که از همان روز تأسیس تا امروز که ۱۴۴۵ سال از آن گذشته است، مایۀ خیر و رونق دین و پایگاه معنویت شده است.
 
ماموستا قادری تصریح کرد: پیامبر بزرگوار اسلام (ص) می‌فرمایند: «مَنْ بَنا لله مَسْجِداً بَنی اللهُ له بیتاً في الجَنَّةِ» هر کس در دنیا مسجدی بنا کند، خداوند در قیامت برای او در بهشت منزلی را آماده می‌کند و این مسجد بنا به این توصیۀ رسول‌الله (ص) بعد از ۱۶ قرن به امید این کلمۀ زیبای حضرت خاتم (ص) ساخته شده است.
 
وی در بخش دیگری از سخنان خود به جایگاه مسجد در اسلام اشاره کرد و اظهار داشت: سلف ما در تعریف جایگاه مسجد فرموده‌اند: «المسجد دارالسلام، دارالعبادة، دار المشورة، دار المصحف و دارالجهاد» و باز فرموده‌اند: «حصون المؤمن ثلاثة المسجد و ذکر الله و قراءة القرآن» آنچه انسان مؤمن را حفظ می‌کند، سه چیز است، مسجد، ذکر خدا و قرائت قرآن کریم.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: در آیین ما مساجد سنگرند و تضعیف مساجد تضعیف دین و مسلمین و آرزوی کفر و کافران است. در موضوع خواست دشمن که نیت آن‌ها تضعیف مسجد و صفوف مسلمین است، چند مثال را ذکر کرده‌اند که به خاطر اینکه بحث طولانی نشود نیازی به ذکر آنها ندیدم.
 
وی در ادامه سخنان خود بیان داشت: جمعیت شهرستان پاوه ۶۵ هزار نفر است و ما در شهرستان ۱۰۳ مسجد و ۴ تکیه و خانقاه داریم که کار آنها هم مانند کار مسجد است پس در حقیقت ۱۰۷ مسجد داریم یعنی تقریباً برای هر ۶۰۷ نفر یک مسجد داریم که ۵۰ درصد آنها در عصر جمهوری اسلامی ساخته شده‌اند و تمامی مساجد قبل از انقلاب را منهای یک مسجد در پاوه در زمان جمهوری اسلامی تجدید بنا کرده‌ایم. فالحمدلله رب‌العالمین
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: همچنان که حضار محترم می‌دانند، سرباز و پاسدار و نگهبان این مساجد، علما و طلاب هستند و متأسفانه امروز برای حفاظت از این بیوت الرحمان در شهرستان پاوه ۱۰ طلبه خودی نداریم. دلیل این وضع نابسامان ما روحانیون هستیم که وحدت نداریم، مرکزیت و تشکیلاتی نداریم و بزرگی را از بین خود قبول نداریم و به همین دلایل معتمدین محل در اثر اختلاف ما توجهی به طلبه‌ها ندارند.
 
ماموستا قادری ادامه داد: اضافه بر این امروزه صفوف جمعه و جماعت ما کم رونق‌اند و حریم‌ها محترم شمرده نمی‌شوند و جامعۀ ما با هجمه و شبیخون فرهنگی دشمن روبروست. این درد ماست که عرض کردم لذا نیاز به تجدیدنظر داریم و اگر تجدیدنظر نکنیم مغلوب دشمنان می‌شویم. البته خداوند از دین خود دفاع خواهد کرد ولی در قیامت ما باید جوابگو باشیم.
 
وی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: در خاتمه از تمامی خیرین و زحمت کشان، اهالی محترم مزیدی در روستا و خارج از روستا که زحمت کشیده‌اند، تشکر و قبول زحمات آنها را از خداوند منان خواستاریم و از سرکار خانم طاهرزاده و شوهر محترمش و حاج مدلل و حاج عبدالله عثمانی و 
​​دکتر پیام یوسفی تشکر و برای آنها آرزوی توفیق داریم.
 
انتهای پیام/